برآورد تبادل آب بین تالاب‏ و آبخوان (مطالعۀ موردی تالاب‏ کانی‏برازان)

چکیده ارتباط و اندرکنش آب سطحی و آب زیرزمینی می‏تواند بین پهنه‏های آب سطحی (مانند رودخانه‏ها، دریاچه‏ها و تالاب‏ها) و منابع آب زیرزمینی رخ دهد. کمّی‌کردن مقدار تبادل آب بین تالاب و آبخوان از مراحل مهم در مطالعاتی مانند بیلان آب و تعیین نیاز‏های زیست‏محیطی است. در این مطالعه به‌منظور برآورد نیاز آبی تالاب کانی‏برازان واقع در حاشیۀ جنوبی دریاچۀ ارومیه، روی مؤلفۀ آب زیرزمینی تمرکز شده است. نتایج این مطالعه بیان می‌کند که در دورۀ زمانی بررسی‌شده از سال 1377 تا 1394، با توجه به آستانۀ گرادیان هیدرولیکی، تالاب کانی‏برازان همواره از منابع آب زیرزمینی تغذیه شده است. در سال‏های 1377، 1381 و 1394 مقادیر تغذیۀ تالاب از منابع آب زیرزمینی بیشترین مقدار را داشته و به‌ترتیب برابر با 11/4، 09/5 و 78/3 میلیون مترمکعب در سال برآورد شده است. مقدار متوسط سالانۀ عمق این تالاب کمتر از 16 سانتی‌متر برآورد شده است. اثر زهکش‏ها، کانال‏ها و انهار سنتی بر تالاب هم طی دورۀ زمانی یادشده بررسی شده‏اند. نتایج نشان می‏دهد این منابع آبی تأثیر مهمی در تأمین آب تالاب دارند. بر اساس داده و اطلاعات موجود، برای مثال در سال‏های 1385 و 1394، چنانچه اثر زهکش‏ها، کانال‏ها و انهار سنتی بر تالاب‏ در نظر گرفته نشود، به‌ترتیب کاهشی حدود 15 و 30 درصد در حجم آب تالاب تخمین زده می‌شود.